Şeyh Safî, ya da Şeyh Safiyüddin Erdebilî’nin gerçek hayatı


Soyyer A. Y.

Uluslararası Hacı Bektaş Velî ve Takipçileri Sempozyumu, İstanbul, Turkey, 6 - 08 November 2020, vol.1, no.30, pp.335-344

  • Publication Type: Conference Paper / Full Text
  • Volume: 1
  • Doi Number: 10.24082/abked.2013.07.002
  • City: İstanbul
  • Country: Turkey
  • Page Numbers: pp.335-344
  • Süleyman Demirel University Affiliated: Yes

Abstract

Şeyh Safî, ya da Şeyh Safiyüddin Erdebilî’nin gerçek hayatı

 

Şeyh Safiyüddin Erdebilî hakkında bilgi içeren en mühim kaynak müridi İbn Bezzaz’ın Savetü’s-Safa adlı kitabıdır. Safvetü’s-safâ önem sırası bakımından Esrârü’t-tevhîd, Menâkıbü’l-Ârifîn ve Risâle-i Sipehsâlâr’ın peşinden gelen bir tarihî eserdir. (Şah, 2007, 4)

Safiyyüddîn-i Erdebîlî, 650/1252 tarihinde Erdebîl’in 3 km. kuzey batısında yer alan Kelhorân köyünde dünyaya geldi. İbn-i Bezzâz, Babası Emînüddîn Cebrâîl’in oldukça dindar biri olduğunu ve Hâce Kemâlüddîn Arapşâh Erdebîlî’nin mürîdi olduğunu yazmıştır. Ayrıca, Annesi Devletî’nin Erdebîl’in Bârukî köyünden, Ömer Bârukî’nin kızı olduğunu ve zâhidâne bir hayat sürdüğünü ifâde etmiştir. (Şah, 2007, 41) Şeh Safî tıpkı Kâdirî ya da Şâzelî tarikatlerinde olduğu gibi sünnî bir mezhebin mensubuydu. (Nasr, 1986, 657)

Dedelerinin Kelhoran’da tarlaları bulunmaktadır. Safyeddin’in adı bu soyda dini aristokrasinin olduğunu göstermekdedir. Çünkü böyle Arapça tamlamalı adları ancak dini aristokraside olanlar çocuklarına vermekteydiler. Sıradan halkın adları umumiyetle Türkçe adlar olmuştur. (Gəncalp (Cavanşir), 2012, 61)