Uluslararası Hacı Bektaş Velî ve Takipçileri Sempozyumu, İstanbul, Turkey, 6 - 08 November 2020, vol.1, no.30, pp.335-344
Şeyh
Safî, ya da Şeyh Safiyüddin Erdebilî’nin gerçek hayatı
Şeyh Safiyüddin Erdebilî hakkında bilgi içeren en mühim
kaynak müridi İbn Bezzaz’ın Savetü’s-Safa adlı kitabıdır. Safvetü’s-safâ önem sırası bakımından Esrârü’t-tevhîd,
Menâkıbü’l-Ârifîn ve Risâle-i Sipehsâlâr’ın peşinden gelen bir tarihî eserdir. (Şah,
2007, 4)
Safiyyüddîn-i Erdebîlî,
650/1252 tarihinde Erdebîl’in 3 km. kuzey batısında yer alan Kelhorân köyünde
dünyaya geldi. İbn-i
Bezzâz, Babası Emînüddîn Cebrâîl’in oldukça dindar biri olduğunu ve Hâce Kemâlüddîn Arapşâh Erdebîlî’nin mürîdi olduğunu yazmıştır. Ayrıca, Annesi Devletî’nin
Erdebîl’in Bârukî köyünden, Ömer Bârukî’nin kızı olduğunu ve zâhidâne bir hayat sürdüğünü ifâde etmiştir. (Şah, 2007, 41) Şeh Safî tıpkı
Kâdirî ya da Şâzelî tarikatlerinde olduğu gibi sünnî bir mezhebin mensubuydu.
(Nasr, 1986, 657)
Dedelerinin Kelhoran’da tarlaları bulunmaktadır. Safyeddin’in
adı bu soyda dini aristokrasinin olduğunu göstermekdedir. Çünkü böyle Arapça
tamlamalı adları ancak dini aristokraside olanlar çocuklarına vermekteydiler.
Sıradan halkın adları umumiyetle Türkçe adlar olmuştur. (Gəncalp (Cavanşir), 2012, 61)