Research Information System
in: Doğa ve Mühendislik Bilimlerinde Güncel Tartışmalar, Hikmet Y. ÇOĞUN,Zeynel KARACAGİL,Suna KIZILYILDIRIM, Editor, Bilgin Kültür Sanat Yayınları, Ankara, pp.263-271, 2022
Günümüz rekabet koşullarında işletmeler ürünlerini yüksek
kaliteli olduğu kadar düşük maliyetli olarak satışa sunmak için çaba sarf
etmektedirler. Maliyetin belirlenmesinde geleneksel maliyetleme sisteminin ana
unsurları olan direkt işçilik, ilk madde ve malzeme, endirekt maliyetler gibi
maliyet bilgilerine tam olarak ulaşılamamaktadır. İşletmeler, karla sonuçlanan
faaliyetleri ile katma değer yaratmayan faaliyetler arasındaki farkı
belirleyebilmek için Faaliyet Tabanlı Maliyetleme (FTM) yöntemini
uygulamaktadır. Faaliyet Tabanlı Maliyetleme yönteminde faaliyetleri tek bir
maliyet havuzunda toplamak yerine birbirine yakın kullanılan ürünler için ayrı
maliyet havuzları oluşturulmaktadır. Bu havuzlar faaliyetlerin durumuna göre
işçilik maliyet havuzu, makine maliyet havuzu, genel maliyet havuzu, kalite
kontrol maliyet havuzu şeklinde olabilmektedir.
Bu çalışmada mermer blok
üretiminde kullanılan ekipmanlardan biri olan zincirli kollu kesme
makinelerinin faaliyet tabanlı maliyetleme analizi yapılmıştır. Mermer ocağında
kullanılan 7 adet zincirli kollu kesme makinesi için geleneksel maliyetleme
yöntemi ile tutulan maliyet bilgileri faaliyet tabanlı maliyet yöntemine göre
işçilik, makine ve idari maliyet havuzlarına ayrılmıştır. Zincirli kollu kesme
makinelerinin maliyet analizi çalışma süreleri dikkate alınarak hesaplanmıştır.
Faaliyet tabanlı maliyetleme yöntemine göre 6405 numaralı zincirli kollu kesme
makinesine ait FTM’nin daha yüksek olduğu hesaplanmıştır. Çalışma süresine
bakıldığında bu ekipmanın çalışma süresinin maliyet ile doğru orantılı olarak
daha fazla olduğu görülmektedir.