Akademik Veri Yönetim Sistemi
Motif Akademik Halkbilimi Dergisi, cilt.14, sa.34, ss.678-689, 2021 (Diğer Kurumların Hakemli Dergileri)
ÖZ: Arkeolojik buluntular bize çömlekçiliğin, Anadolu coğrafyasının uzun geçmişinden gelen
önemli bir gelenek ve maddi kültür unsuru olduğunu göstermektedir. Aynı zamanda pişmiş
toprağın yok edilemeyen bir malzeme olması, geçmişin belgelerini günümüze ulaştırması
bakımından ayrı bir değer ifade etmektedir. Anadolu’nun hemen her alanında varlığına şahit
olduğumuz ilkel çömlekçilik, Göller Bölgesi’nin zengin prehistorik geçmişine koşut
sayabileceğimiz nispette, birçok merkezde yoğun örnekleriyle karşımıza çıkmaktadır.
Binlerce yıllık bir geleneğin bazı çömlekçilik merkezlerinde primitif halini bozmadan
nerdeyse kesintisiz olarak günümüze kadar ulaşması kuşkusuz heyecan vericidir.
Başlangıcından beri bir zanaat biçimi olarak üretim eylemseli fazla değişime uğramaksızın
süregelen çömlekçilik, kendini tüm Anadolu’da ve özellikle Göller Bölgesinde arkeolojik ve
etnografik anlamda çok aktif olarak göstermesine rağmen günümüze ulaşan birkaç merkez
dışında yok olmuş durumdadır. Bu merkezlerden biri de Konya iline bağlı Hüyük ilçesidir.
Bugün son çömlekçi ustasının vefatıyla sonlanma belirtileri gösteren Hüyük çömlekçiliği, tüm
olumsuz koşullarına karşın yine de bir direnme içindedir. Bu makalede çömlekçiliği
canlandırmaya yönelik gayretin yanı sıra, önemli bir kültürel mirasın korunması kapsamında
Hüyük çömlekçiliğinin yerel özellikleri anlatılmaya çalışılmıştır. Makale, yerinde (sahada)
ilkel çömlekçilik araştırma yöntemi kullanılarak yazılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Çömlekçilik, Hüyük, Göller Bölgesi, kültürel miras, gelenek.
ABSTRACT: Archaeological findings show us that pottery is an important tradition and material
culture element in the Anatolian geography from its long past. At the same time, the fact that
the baked soil is a material that cannot be destroyed means a special value in terms of bringing
the documents of the past to the present. Primitive pottery, which we witness in almost every
area of Anatolia, appears with intense examples in many centers in this region to the extent that
we can count parallel to the prehistoric rich history of the Lakes Region. It is undoubtedly
exciting that a tradition of thousands of years survives almost uninterruptedly in some pottery
centers without breaking its primitive state.
Pottery, which has been continuing as a craft form without much change since the beginning,
has disappeared except for a few centers that have survived to the present day, although it shows
itself very actively in the archaeological and ethnographic sense in all Anatolia and especially in
the Lakes Region. One of these centers is Hüyük district of Konya province. Hüyük pottery, which
shows signs of ending with the death of the last potter master, still resists despite all its adverse
conditions. In this article, in addition to the efforts to revive pottery, the local characteristics of
Hüyük pottery are explained within the scope of the protection of an important cultural
heritage. The article was written using the primitive pottery research method in situ (in the
field).
Keywords: Pottery, Hüyük, Lake District, cultural heritage, tradition.