ŞEHİR VE ÇÖMLEKÇİLİK

Creative Commons License

Ünal S.

Şehir ve Düşünce, no.19, pp.112-127, 2022 (Peer-Reviewed Journal)

  • Publication Type: Article / Article
  • Publication Date: 2022
  • Journal Name: Şehir ve Düşünce
  • Page Numbers: pp.112-127
  • Süleyman Demirel University Affiliated: Yes

Abstract

Şehir ve çömlekçilik! Ne kadar alâkasız geliyor değil mi? Sanki sanat şehrin, zanâat ise köyün, kasabanın ürünüymüş gibi. Oysa ne güzel olurdu sanatın da zanâatın da estetik ve kültürel bütünsellikle kırsaldan şehre, şehirden kırsala birlikte yürümesi. Ülkemizin eşsiz arkeoloji ve etnografi zengini coğrafyasının belki de en öksüz zanâatıdır geleneksel çömlekçilik. Yanı sıra, ilk endüstriyel üretimdir, çağdaş seramik endüstrisinin, modern seramik sanatının ilk çıkış noktasıdır. Arkeologların deyişiyle yazısız zamanların dilidir. Çömlekçi çarkı öylesine değerli bir buluştur ki, ilk endüstriyel üretimdir, Childe, çömlekçi çarkının devinimli tüm araçların ilham kaynağı olduğunu öne sürer. Her şeyden önce, Platon’dan günümüze tüm semavi dinlerde dört temel yaşam elemanı (Anâsır-ı Erbaa/Dört Unsur) olarak kabul gören, “hava, su, toprak ve ateşin” insan mârifetiyle bütünleşik bir yapıda oluşturduğu pişmiş toprak (çanak çömlek) üretimi, günümüzde direnerek de olsa yaşayan yaklaşık 9000 yıllık bir Anadolu kültürüdür.